Tips om het teveel aan perfectionisme te doorbreken
Met een gezonde dosis perfectionisme is niets mis.
Perfectionistische mensen streven er naar hun werk heel goed te doen en privé hun zaakjes op orde te hebben. Bovendien signaleren zij vaak eerder problemen en zijn ze goed in staat om hiervoor een oplossing te bedenken. Ze zijn zeer betrokken bij hun omgeving en hebben over het algemeen alles onder controle.
Teveel perfectionisme
Maar alles waar ‘te’ voor staat, is teveel. Dat geldt ook voor een teveel aan perfectionisme. Want mensen die doorschieten in hun perfectionisme zitten niet alleen zichzelf, maar ook de mensen in hun omgeving, in de weg.
De prestatiedruk die ze zichzelf opleggen, is enorm. Ze vinden dat ze alles moeten kunnen van zichzelf en gelijk goed moeten doen. Het moet ook vaak gebeuren op de manier zoals zij het voor ogen hebben. En als het een keer niet lukt, worden ze ongeduldig en raken ze gefrustreerd.
Spanning
De spanning die ze voor zichzelf opbouwen, zorgt ervoor dat ze niet goed meer functioneren. Voor hun gevoel zijn ze alleen maar bezig om alle ballen in de lucht te houden en denken ze dat ze falen.
Vervolgens hebben perfectionisten het gevoel dat ze op alle fronten tekort schieten. Ze gaan piekeren en kunnen daardoor niet meer genieten van de mooie dingen in het leven; van hun leuke baan, fijne collega’s, hun gezin en familie en van gezellige dingen doen met vrienden. Ze zitten niet lekker meer in hun vel en hun zelfvertrouwen daalt.
Een perfectionist die leert te leven met zijn/haar imperfecties is in perfecte balans.
~Liesbeth Salm~
Streng
Deze prachtige uitspraak kwam ik tegen en bleef me bezighouden. Ik coach veel mensen die last hebben van hun eigen perfectionisme; mensen die van alles van zichzelf moeten en een enorme prestatiedrang hebben. Ze zijn niet alleen streng voor zichzelf maar ook voor de mensen met wie ze samenwerken of samenleven.
En ondanks dat ze zich realiseren dat ze last hebben van hun perfectionisme, zijn ze vaak bang om te veranderen. Ze willen de eigenschappen die zij zelf zo belangrijk vinden, niet verliezen, zoals hun betrokkenheid, hun creativiteit en inventiviteit om oplossingen te bedenken, hun helikopterview en vooral hun gevoel voor andere mensen.
Niet veranderen, maar in balans
Het mooie is dat dat niet hoeft. Vaak gaat het om leren grenzen aan jezelf te stellen op de momenten dat je doorschiet in ‘te’ van teveel; teveel moeten van jezelf, teveel hooi op je vork nemen, teveel mensen willen helpen. En dat je de signalen leert herkennen die jou aangeven dat het tijd wordt om op je eigen rem te trappen, zodat je je balans terug vindt.
Daarnaast gaat het om bewustwording en anders denken. De gesprekken die ik met cliënten voer, gaan vaak over leren keuzes te maken, over het verminderen van de druk die ze zichzelf opleggen, over (controle) loslaten, hun grenzen te leren communiceren, over moeten vs. willen, over minder streng en ongeduldig zijn voor zichzelf en hun omgeving. En het gaat vooral over weer leren genieten.
Omgaan met je perfectionisme
Herken je je zelf hierin? Wellicht kun je je dan het volgende bedenken.
Probeer te ontspannen.
Fouten maken is niet erg, sterker nog, het mag en je leert ervan. Zie het als een leermoment in plaats van een faalmoment.
Waaraan moet je van jezelf je tijd besteden en waaraan wil je je tijd besteden?
Wat is het verschil en hoe ga je ervoor zorgen dat je de meeste tijd gaat besteden aan de dingen die je leuk vindt om te doen?
Bepaal voor jezelf een realistisch doel en geniet van de weg naar je einddoel.
Kijk eens terug. Hoogstwaarschijnlijk heb je meer bereikt dan jezelf denkt.
Kijk naar wat je allemaal al goed hebt gedaan in plaats van je concentreren wat je allemaal nog moet doen en wat je niet kan. In plaats van je machteloosheid te voeden, vergroot je hiermee je zelfvertrouwen.
Wat levert teveel aan perfectionisme je op?
Waarschijnlijk zorgt het ‘te’ van teveel voor teveel spanning en dat werkt verlammend. Juist ontspanning zorgt voor meer resultaat en betere prestaties.
Welke keuzes ga je voor jezelf maken?
En hoe wil je dit communiceren aan je collega’s, aan je klanten, aan je leidinggevende? Leer ‘nee’ te zeggen op een assertieve manier.
Wie verwacht eigenlijk dat je alles perfect doet?
Alleen jijzelf waarschijnlijk. Zullen andere mensen echt merken dat je je werk iets minder goed doet? De kans is groot dat ze vooral zullen merken dat je meer ontspannen bent en dat je lekkerder in je vel zit.
Denk eens na over wat je zou helpen te ontspannen en je perfectionisme te verminderen.
Welke (realistische) afspraken wil je hierover met jezelf maken? En wat heb je nodig om je aan die afspraken te houden?
In hoeverre sta je stil bij wat anderen van jou denken?
En ben je bezig om altijd aan hun verwachtingen te voldoen? Hebben zij die verwachtingen echt van jou of denk je dat alleen maar? En als ze bepaalde verwachtingen van je hebben? Zijn ze echt zo hoog als jij denkt? En sterker nog, wil jij er wel aan voldoen? Het zijn hun verwachtingen en wellicht zijn ze net zo perfectionistisch als jij.
En tot slot, stop met perfect willen zijn. Perfectie bestaat niet. Als je hiernaar streeft, streef je naar een onmogelijk doel en dat leidt alleen maar tot frustratie. Accepteer jezelf zoals je bent met al je kwaliteiten en imperfecties. Zoals Liesbeth Salm schrijft, is dat wat leidt tot de perfecte balans :-).
Veel succes! En wil jij gecoacht worden op perfectionisme? Je bent van harte welkom om contact op te nemen.
Met dank aan Liesbeth voor haar inspirerende quote!
Was deze column interessant voor je?
Meld je dan ook aan en ontvang regelmatig gratis praktische tips en inspiratie over persoonlijke ontwikkeling en professionele groei naar meer plezier, zelfvertrouwen en succes in het werk.
Al meer dan 4.500 lezers gingen je voor!
Je ontvangt geen 'spam'. Je kunt je op ieder moment afmelden en je e-mailadres wordt niet aan derden gegeven.
