Grenzen stellen; de kunst van het kiezen tussen moeten en (niet) willen
“Wat is het verschil tussen grenzen stellen aan het gedrag van anderen en aan dat van jezelf?”
Als ik deze vraag wel eens stel, krijg ik regelmatig verbaasde blikken. Ze komen juist om te leren op een prettige manier ‘nee’ tegen anderen te zeggen.
Maar als ik doorvraag waarom ze assertiever willen worden, dan hebben ze niet zozeer moeite om ‘nee’ te zeggen tegen anderen.
Grenzen stellen aan jezelf
Ze vinden het vooral moeilijk om tegen zichzelf ‘stop’ te zeggen. Ze ‘moeten’ namelijk altijd hun werk afmaken, want ‘iedereen is van hen afhankelijk’ of anders ‘vindt hij me niet meer aardig’ of ‘ik kan niet zomaar nee zeggen tegen mijn leidinggevende zonder reden’.
Er is altijd een reden om geen grens te stellen, omdat ze de gevolgen niet overzien. Het lukt echter wel om te stoppen met wat ze aan het doen zijn, als anderen dat voor hen doen. Want als een collega aan hen vraagt: “Zou je niet eens naar huis gaan?” dan mag het wel. Of als de kinderen uit het kinderdagverblijf opgehaald moeten worden, dan krijgen ze van zichzelf wel toestemming om te op tijd weg te gaan van hun werk.
Excuus om een grens te stellen
Ze hebben een excuus nodig om een lijn te trekken. Maar zolang niemand iets tegen hen zegt, gaan ze ervan uit dat ‘men’ het van hen verwacht om hard te werken en zou het als falen gezien worden, als ze het niet doen.
- En dus moeten ze (te) hard werken van zichzelf.
- En moeten ze de klus vanavond af hebben, want niemand anders kan het doen.
- En moeten ze nog even naar de patiënt kijken, want anderen hebben het niet gedaan.
- En moeten ze aardig gevonden worden, want anders kan er niet samengewerkt worden.
- En moeten ze minimaal hun actielijst afgewerkt hebben, anders hebben ze geen voldoening van hun dag.
Langzamerhand worden er veel ‘moeten’ verzameld. Deze worden als bakstenen op elkaar gestapeld tot een grote muur, waar ze bijna niet meer overheen kunnen klimmen. En die muur heeft grote gevolgen:
- ze raken opgebrand
- hebben geen energie meer
- hun zelfvertrouwen krijgt een flinke deuk
- ze krijgen allerlei lichamelijke klachten
- ze krijgen problemen met gezinsleden (die wel kunnen begrenzen)
- ze worden moedeloos en voelen zich niet gewaardeerd
- ze worden somber
Maatregelen om grenzen te stellen aan jezelf
Herkenbaar? Tijd om maatregelen te nemen dus.
Stel je zelf eens een aantal vragen:
- Van wie moet je zo hard werken? Van jezelf of van een ander?
- En wat levert het je op in positieve zin?
- Wat gebeurt er als je ermee stopt?
- Van wie moet je die klus afmaken? Van jezelf of van een ander?
- Wie legt jou dat op?
- Wat is de reden dat je een excuus nodig hebt om te stoppen?
- Wat levert het je op om een excuus nodig te hebben?
- Wat gebeurt er als je excuses nodig blijft hebben?
- Wat zijn de voordelen voor jou als je gewoon ‘nee’ zegt zonder opgaaf van redenen?
Wees eerlijk! Wie begrenst jou? Jijzelf of een ander?
Als jij het zelf bent, wat heb je nodig om een keuze te maken om ‘moeten’ te vervangen door ‘willen’ of ‘niet meer willen’?
Ik ben benieuwd naar je antwoorden.
Vind je het moeilijk om hiermee om te gaan? Neem contact met me op voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Je bent van harte welkom!
Was deze column interessant voor je?
Meld je dan ook aan en ontvang regelmatig gratis praktische tips en inspiratie over persoonlijke ontwikkeling en professionele groei naar meer plezier, zelfvertrouwen en succes in het werk.
Al meer dan 4.500 lezers gingen je voor!
Je ontvangt geen 'spam'. Je kunt je op ieder moment afmelden en je e-mailadres wordt niet aan derden gegeven.
