Zet je overlevingsmechanisme om in een effectieve communicatie en samenwerking
Stel, je hebt plezier in je werk, je haalt er voldoening uit en gaat daarom elke dag opnieuw enthousiast aan de slag. Maar je raakt regelmatig geïrriteerd of boos op een collega of werknemer. Het gedrag van die ander triggert iets in jou, waardoor je in een automatische reactie schiet; je overlevingsmechanisme.
Overlevingsmechanismen op de werkvloer
Je overlevingsmechanismen zijn automatische gedragspatronen en gewoontes die je jezelf in het verleden bewust of onbewust hebt aangeleerd om met bepaalde omstandigheden of gebeurtenissen om te kunnen gaan. Vroeger hebben die gedragspatronen en gewoontes je geholpen, maar op de werkvloer kunnen die overlevingsmechanismen je flink belemmeren.
Geïrriteerd of boos op een collega, wat is jouw reactie?
Je collega houdt zich niet aan jullie afspraken. De directeur heeft een wisselende visie waar je als managementteamlid niets mee kan. Een collega roept in elk teamoverleg luidkeels wat hem allemaal niet bevalt, maar komt niet met een oplossing.
—————————— Lees ook: ———————————
Vind je assertief zijn (soms) lastig? 10 praktische tips
——————————————————————————
Jij voelt je geïrriteerd of boos op een collega of werknemer worden. En onbewust schiet je in automatisch gedrag. Gedrag dat je meestal vertoont bij irritatie of boosheid.
Geïrriteerd of boos op een collega; negatieve emoties triggeren gedrag
De basis van zo’n automatische reactie op negatieve emoties zijn vier overlevingsmechanismen of overlevingsstrategieën zoals ze ook wel eens worden genoemd.
#1. Vechten:
Je gaat bijvoorbeeld flink uit je panty als een collega met luide stem jouw plan afbrandt, zoals hij vaker doet bij nieuwe ideeën.
#2. Vluchten:
Je hebt een collega wel eens uit een werkoverleg zien lopen (of hebt dat zelf gedaan) om de nare situatie te ontlopen. Of je vermijdt een collega zoveel mogelijk, omdat je een confrontatie wilt vermijden.
—————————— Lees ook: ———————————
Weerstand tijdens gesprekken met collega’s? Wat nu?
——————————————————————————
#3. Bevriezen:
Een collega vertelt je heel directief hoe je je werk moet doen. Je bent het er niet mee eens, maar je verstijft, doet alsof het je niet raakt en zegt er niets van.
#4. Pleasen:
Je gaat mee in de mening van anderen, vermijdt conflicten, omdat je een sterke behoefte aan harmonie hebt. Je richt je vooral op de behoeften van anderen en vindt het lastig om ‘nee’ te zeggen.
Herkenbaar? Of herken je dit gedrag bij je collega’s?
Welke functie je ook vervult, leidinggevende, professional op de werkvloer, CEO, etc., iedereen heeft een eigen repertoire van gedragspatronen en gewoontes. De meesten zullen effectief zijn, maar sommige van die reacties kunnen je belemmeren en blokkades opwerpen in de communicatie en samenwerking met anderen.
Geïrriteerd of boos op een collega, daar kan ik toch niets aan doen?
Een cliënt vertelde me: “Ik probeer redelijk te blijven en met haar te praten, maar ze blijft me aanvallen in het teamoverleg. En dan word ik boos en schiet uit mijn slof. Daar kan ik niets aan doen, maar achteraf baal ik er wel van.”
—————————— Lees ook: ———————————
——————————————————————————
Als je continu geïrriteerd of boos op een collega bent, dan veroorzaakt dat flink wat stress. Dat kan uiteindelijk ten koste van je gezondheid gaan, van je werkplezier en je zelfvertrouwen. De kunst is daarom je eerste en automatische reactie uit te stellen, te beginnen met rustig te worden en na te denken over hoe je zou willen reageren op het gedrag van je gesprekspartner. Niet gemakkelijk, maar wel waardevol.
Hoe kun je bewuster reageren? Een stappenplan voor meer regie in gesprekken
#1. Ademhaling
Voel je dat je geïrriteerd of boos op een collega wordt, ga dan even achterover zitten en haal een paar keer rustig adem. Je ademhaling helpt je rustiger te worden.
#2. Zelfkennis; wat zijn jouw triggers en overlevingsmechanismen?
Weet je wat jouw triggert in het gedrag van een ander? Bekende voorbeelden zijn:
Niet aan afspraken houden, in problemen denken, respectloos gedrag, langdradige verhalen, desinteresse in het werk, onrechtvaardigheid, etc.
Iedereen heeft zijn eigen triggers. Wees je bewust van de jouwe. Vind je dat lastig om te ontdekken? Ik ken een goede coach ( 🙂 )
#3. Afstand nemen
Irritatie of boosheid zijn belangrijke emoties. Ze geven je een signaal dat je ergens niet oke mee bent. Als je die gevoelens wilt gebruiken om te bepalen hoe je met de situatie om wilt gaan, is het belangrijk om met meer afstand en een nuchtere houding naar de situatie te kijken.
Ontdek waarom je geïrriteerd of boos op een collega bent en wat er feitelijk aan de hand is. Vervolgens kun je je afvragen of het de moeite waard is om te reageren (choose your battles wisely) en zo ja, hoe dan? Heb je meer tijd nodig voor een reactie, dan kun je altijd zeggen dat je er op terugkomt.
#4. Effectieve communicatie in plaats van de communicatie blokkeren
Je hebt wat lef en zelfbeheersing nodig om tijdens een gesprek een effectieve reactie te geven.
Door bijvoorbeeld voor te bereiden wat je de volgende keer wilt zeggen in een zelfde soort situatie. Stel, je collega klaagt steen en been in elk teamoverleg. De volgende keer kun je zeggen: “Goh, ik merk dat je vindt dat er veel niet goed gaat. Zullen we eens gaan kijken naar een oplossing voor die problemen?”
Soms is het nodig om in gesprek te gaan met collega’s over hun gedrag. Op een effectieve manier feedback geven zonder dat het persoonlijk wordt, maakt mensen ervan bewust hoe ze bij jou overkomen.
Regie op de situatie; niet gemakkelijk, wel waardevol
Stop daarom met ineffectieve en automatische reacties en maak een keuze hoe jij wilt reageren als jij geïrriteerd of boos op een collega bent. Niet alleen zullen die negatieve gevoelens je minder in de weg zitten, je krijgt bovendien een betere werkrelatie met je collega’s.
Heel veel succes!
Denk je dat iemand anders inspiratie uit deze column kan halen? Dan zou ik het fijn vinden als je de link doorstuurt.
Contact coaching
Wil je ook graag ontdekken wat jouw overlevingsmechanisme en triggers zijn en wil je meer regie op je emoties in gesprekken hebben? Ik nodig je van harte uit contact met me op te nemen voor een aantal coachingsgesprekken. En natuurlijk ook voor werknemers of collega’s.
Was deze column interessant voor je?
Meld je dan ook aan en ontvang regelmatig gratis praktische tips en inspiratie over persoonlijke ontwikkeling en professionele groei naar meer plezier, zelfvertrouwen en succes in het werk.
Al meer dan 4.500 lezers gingen je voor!
Je ontvangt geen 'spam'. Je kunt je op ieder moment afmelden en je e-mailadres wordt niet aan derden gegeven.
